Jak skutecznie szkolić młodzież? Lekcja chorwackiego i Akademia Dinama Zagrzeb

Chorwatom wydawało się, że „złote pokolenie” mają już za sobą. Zawsze uważa się ich za cichych faworytów mistrzowskich imprez, ale brązowy medal z mundialu we Francji miał być szczytem tego, co uda się tej reprezentacji osiągnąć. Kto mógłby być lepszy od Davora Šukera i spółki?

Dziś wiemy, że znalazł się zespół, który było stać na poprawienie wyniku z 1998 roku. Luka Modrić zaprowadził swoich kolegów aż do finału mistrzostw świata. Jaki wpływ na ten sukces miała Akademia Dinama Zagrzeb? Jak wygląda obecnie szkółka 21-krotnych mistrzów kraju? Na co zwracają największą uwagę?

***

Hitrec-Kacian

Latem 1924 roku w Zagrzebiu rozegrano pierwszy międzynarodowy mecz juniorów. Do Jugosławii zawitała drużyna z Wiednia. Spotkanie historyczne, bo dało początek piłce młodzieżowej w Građansku Zagrzeb. Građansku, który „Dinamem” stał się dopiero po wojnie.

Akademia powstała ponad 40 lat później, a dokładnie 27 grudnia 1967 roku. – Chcąc usprawnić pracę z młodzieżą, NK Dinamo założyło pionierską młodzieżową szkółkę piłkarską, która została nazwana „Hitrec-Kacian”, jako wyraz przywiązania do wielkich piłkarzy naszej piłki – napisano wówczas w klubowym magazynie.

Młodzieżowe drużyny Dinama już wcześniej odnosiły sukcesy na własnym podwórku, ale postanowiono, że trzeba to wszystko jakoś usystematyzować i stworzyć podwaliny na przyszłość. „Hitrec-Kacian” miało być właśnie takim miejscem.

– Byłem tam na bardzo ciekawym stażu. Mają bardzo dobrą infrastrukturę, jeżeli chodzi o boiska i ich jakość, ale budynki klubowe do najnowszych nie należą. Na każdym treningu było przynajmniej pięciu szkoleniowców, a zajęcia odbywały się na wysokiej intensywności. Nie było czekania, kolejek – wszystko w małych grupach. Dyscyplina na treningach była znakomita – wspomina Karol Zakrzewski, który miał okazję zobaczyć funkcjonowanie akademii od środka.

Wychowanek szkółki ma być nie tylko dobrym zawodnikiem, ale wyrosnąć na porządnego człowieka, któremu sport i zdrowe nawyki żywieniowe nie będą obce.

Wiedzą o tym w Portugalii, Hiszpanii, Włoszech czy w Brazylii. Jaki element gry jest najważniejszy u młodych piłkarzy? Technika, proszę państwa. Chłopiec w Zagrzebiu nie usłyszy, że za długo trzyma piłkę przy nodze i niech ją w końcu komuś poda.

Dużą rolę odgrywa też tu skauting, ale… trenerów. Szkoleniowiec, żeby zostać trenerem w szkółce, musi mieć określone cechy – umieć skutecznie przekazywać wiedzę, potrafić zaadaptować się do każdych warunków i pracować z różnymi zawodnikami. Bo przecież niektórzy potrzebują, żeby ich docenić, inni – by skrytykować i zmotywować do dalszej pracy.

Akademia Dinama składa się z trzech pełnowymiarowych boisk o nawierzchni naturalnej, czterech pełnowymiarowych boisk o nawierzchni sztucznej oraz dwóch mniejszych boisk, również ze sztuczną trawą. Obiekty są ulokowane obok stadionu pierwszego zespołu, co ma duże znaczenie dla młodych zawodników – ci każdego dnia widzą cel swojej podróży.

W większym mieście powinno być naturalnie więcej zdolnej młodzieży niż w dużo mniejszej miejscowości. W Zagrzebiu mieszka ok. 800 tys. osób, trochę więcej niż w Krakowie. Ciężko nazwać stolicę Chorwacji wielką metropolią, a i tak urodziło się tu oraz wychowało wiele piłkarskich talentów.

Dlaczego ograniczają się tylko do swojego miasta? Nie jest to żaden wyjątek, większość czołowych szkółek na Starym Kontynencie działa w ten sam sposób. Od U-8 do U-14 korzystają wyłącznie z lokalnych chłopców. Dojazd na trening nie może trwać dłużej niż same zajęcia. Z najzdolniejszymi, którzy pochodzą z innych regionów kraju, starają się utrzymywać stały kontakt oraz czasami zapraszać na zajęcia czy turnieje. Każdy rocznik ma tylko jedną drużynę (od U-8), a łącznie w szkółce szkoli się ponad 300 adeptów tego sportu.

Wiele dzieci marzy o tym, żeby grać w akademii mistrzów Chorwacji. Nie wszyscy jednak są na tyle dobrzy. Dlatego Dinamo stworzyło specjalne treningi w kategoriach wiekowych U6-U12, które są otwarte dla wszystkich.

W „Hitrec-Kacian” bazują na dwóch systemach taktycznych: 1-4-4-2 lub 1-4-2-3-1. Zawodnicy zaczynają uczyć się taktyki w szerszym wymiarze w wieku 13 lat, a jeszcze później rozpoczynają treningi na siłowni. Od małego jednak pracują z psychologiem.

Jaka jest częstotliwość zajęć w akademii Dinama?

• U8 – U11: 4 razy w tygodniu
• U12 – U13: 5 razy w tygodniu
• U14 – U19: 5-6 razy w tygodniu

Po owocach ich poznacie

Świat jest mały. W latach 2008-2013 akademią Dinama zarządzał Romeo Jozak. Ten sam Jozak, który był potem trenerem Legii Warszawa. Mało wam polskich wątków? Z Zagrzebia odszedł przez konflikt z pierwszym trenerem, Iwajło Petewem, któremu podziękowano ostatnio w Białymstoku.

Romeo, ale nie bohater szekspirowskiego dramatu, nie miał u nas najlepszej opinii. Na Bałkanach za to uważano go za naprawdę porządnego fachowca. Mógł nawet trafić do Arsenalu, ale wybrał ofertę Chorwackiego Związku Piłki Nożnej.

Można mieć najlepsze boiska, znakomitych trenerów i nieograniczony budżet, ale i tak na koniec liczy się to, ilu wartościowych zawodników trafi do pierwszego zespołu. Wartościowych, nie piłkarzy w ogóle. W szkoleniu młodzieży liczy się efektywność. To ona jest kluczowa.

A pod tym względem Dinamo Zagrzeb wygląda bardzo dobrze. W czołowych europejskich ligach mają obecnie ok. 60 wychowanków! Co chwilę ktoś utalentowany odchodzi z klubu lub trafia do reprezentacji. Chorwaci wyrobili sobie mocną markę. Mówił się nawet, że Michal Karbović zostałby sprzedany stamtąd za dużo większą kwotę, niż Karbownik z Legii.

O tym, jak utalentowani są zawodnicy wychodzący z ich akademii, mówi fakt, że na MŚ 2018 w kadrze „Vatreni” było aż 14 wychowanków Dinama. W zespole wicemistrzów świata!

Luka Modrić, Mateo Kovačić, Marko Pjaca, Dejan Lovren – to tylko kilka najpopularniejszych nazwisk. Wszyscy odeszli z klubu w młodym wieku, przynosząc do klubowej kasy spore pieniądze.

Nie można powiedzieć, że Akademia Dinama Zagrzeb jest niedoceniana, bo uważa się ją za topowy ośrodek szkolenia młodzieży w Europie, ale i tam mamy wrażenie, że nie wymienia się ich w pierwszym szeregu. Mądra polityka klubu i akademii, bardzo dobrzy trenerzy oraz infrastruktura na najwyższym poziomie – to musi przynieść efekty.

Fot. Newspix, mypersonalfootballcoach.com