„Szkolenie piłkarskie nie może wyłącznie składać się z gier i ćwiczeń z piłkami”

W drugim marcowym warsztacie szkoleniowym online Polski Związek Piłki Nożnej oraz zaproszeni prelegenci z Akademii Odry Opole i Ostrovii Ostrów Wielkopolski skoncentrowali się na kategorii żaka.

Damian Galeja mówił niedawno w rozmowie z Rafałem Szyszką [LINK], że w Śląskim ZPN-ie coraz odważniej stawiają na wyróżniających się uczestników kursów trenerskich, a także osoby chętne dzielić się swoją wiedzą z innymi. W podobnym tonie wypowiedział się we wtorek Paweł Grycmann. „Nasza idea jest taka, żeby przy okazji każdego webinaru pokazywać inne ośrodki, zapraszamy trenerów i trenerki z różnych klubów oraz różnych województw. Jeżeli ktoś z państwa chciałby podzielić się swoją wiedzą w kontekście innych kategorii wiekowych, prosimy pisać” – podkreślił dyrektor Szkoły Trenerów PZPN.

„Zawodnik zawsze musi być w centrum procesu treningowego. On jest najważniejszy, a my jako trenerzy musimy tak naprawdę w tym procesie stworzyć mu takie środowisko, które będzie wspierało tego zawodnika, będzie takim miejscem, gdzie ten zawodnik po prostu będzie się czuł dobrze, będzie w środowisku ukierunkowanym na realizację celów gry” – zaznaczył Adam Łopatko, jeden ze współtwórców nowego programu szkolenia.

Co łączy rzekę oraz… szkolenie dzieci i młodzieży w Polsce? „Rzeka płynie w jedną stronę, a umiejętności nabyte na wcześniejszym etapie szkolenia, czyli w kategorii żak, umiejętności dotyczące mniejszej złożoności, „płyną” z tym zawodnikiem coraz dalej i są wykorzystywane później też w piłce 11-osobowej” – wyjaśnia Łopatko.

Dlaczego w najmłodszych kategoriach wiekowych nie należy zabraniać dzieciom wykonywać zwodów oraz zbyt długo „holować” futbolówkę? „Z racji tego, że najmłodsi piłkarze postępują w sposób egocentryczny (ja i piłka), nie dostrzegając pozytywnych aspektów związanych z podaniem, trener nie powinien zabraniać dzieciom prowadzić piłkę i kiwać, a wręcz przeciwnie, powinien do takich działań zachęcać” – czytamy na następnym slajdzie.

Łopatko w swoim panelu przedstawił również kilka środków treningowych dla kategorii żaka, a następne „scenę” w Szkole Trenerów PZPN w Białej Podlaskiej przejął Rafał Rożek. „W naszym podejściu zależy nam na tym, żeby szkoleniowiec pozwolił zawodnikom szukać rozwiązań sytuacji, w jakich się znajdują, żeby pozwalał zawodnikom poznawać środowisko, w którym się znajdują, żeby pozwalał zbierać informacje z tego środowiska, a także, żeby pozwalał i dawał im czas na to, aby te informacje przetworzyć, przeanalizować” – mówił Rożek.

„Cierpliwość jest rzeczą, o którą niezwykle ciężko. Wszyscy chcą wygrywać, nasi zawodnicy chcą wygrywać i często nie potrafimy schować naszego ego do kieszeni, nie potrafimy zrobić tego kroku w tył. To jest wyzwanie dla nas wszystkich, żebyśmy spróbowali, dali zawodnikom szansę, żebyśmy byli bardziej coachami, którzy próbują tych zawodników wspierać niż takimi trenerami, którzy za wszelką cenę, w jak najkrótszym czasie, swoimi nie do końca przemyślanymi zachowaniami doprowadzają zawodników do jakiegoś rezultatu, który jest krótkotrwały” – tłumaczył Rafał Rożek.

Jak wygląda praca z żakami w Ostrowie Wielkopolskim? O tym opowiedział pierwszy z zaproszonych prelegentów – Marcin Kałuża. Ostrovia posiada złotą gwiazdkę w Programie Certyfikacji Szkółek, dwa zespoły w lidze wojewódzkiej, a także… 266 młodych adeptów w akademii. „Chciałbym zachęcić kluby z Ekstraklasy i I ligi, żeby stworzyły programy dla klubów partnerskich. Jesteśmy klubem patronackim Lecha Poznań i bardzo sobie cenimy tę współpracę. Mamy z tego dość spore korzyści, bo tak, jak mówiłem wcześniej program, który będę przedstawiał, jest dedykowany właśnie klubom patronackim, stworzonym również przez trenerów Lecha, ale także przez moją skromną osobą oraz moich kolegów z Jaroty Jarocin i PKS-u Racot” – wytłumaczył Kałuża.

„Nasza metodologia opiera się na periodyzacji taktycznej, lecz chcemy tutaj podkreślić, że tę periodyzację wykorzystujemy jedynie częściowo. Nasze dotychczasowe doświadczenia pokazują, że w szkoleniu dzieci i młodzieży nie jesteśmy w stanie odzwierciedlić wszystkich postulatów periodyzacji. Najważniejszym przesłaniem tej metodologii jest racjonalne połączenie wszystkich obszarów gry w jedną całość” – zauważa Marcin Kałuża.

„Wiadomo, że mamy teraz spadek poziomu sprawności fizycznej wśród dzieci i młodzieży w Polsce, a w związku z tym faktem szkolenie piłkarskie nie może wyłącznie składać się z gier i ćwiczeń z piłkami. Jest potrzeba realizacji dobrze przemyślanego oraz zorganizowanego kształcenia ruchowego zgodnie z rytmem i rozwojem biologicznym dziecka. Mam na myśli nie tylko rozwijanie kluczowych zdolności motorycznych na tym poziomie, ale przede wszystkim – szeroko rozumianej motoryczności podstawowej” – mówił szkoleniowiec klubu z Ostrowa Wielkopolskiego.

W ostatnim panelu wtorkowych warsztatów szkoleniowych wystąpili Marek Duraj i Dominik Franek z Akademii Odry, która działa na autorskim planie szkolenia. Warto podkreślić, że w szkółce z Opolszczyzny jest zatrudnionych aż… dziewięciu szkoleniowców z licencją UEFA Elite Youth A i dwóch trenerów z licencją UEFA Pro. W Opolu opierają się m.in. na coachingu, fundamentach gry czy pedagogice nielinearnej.

„W każdym treningu ok. 8 minut – niezależnie od kategorii wiekowej – poświęcamy na grę 1v1. Z tym że te gry 1v1, oczywiście z możliwymi modyfikacjami, może to być też gra 1v2, mają być przede wszystkim reprezentatywne względem gry – nie mogą być odrealnione” – zaznaczył Marek Duraj.

Dlaczego kategoria żaka jest pierwszą krytyczną sytuacją w piłkarskiej edukacji każdego dzieciaka? „Wyodrębniając piłkę nożną, przechodzimy w tym momencie z wieku przedszkolnego do wieku wczesnoszkolnego. Dziecko, które jeszcze „przed chwilą” praktycznie cały swój dzień spędzało na zabawie i swobodnym poruszaniu się, nagle trafia na kilka godzin dziennie do ławki szkolnej, co nie jest naturalne dla jego rozwoju biologicznego. Przychodząc często na trening, widzimy dzieci w tym wieku, które, że tak powiem, są niesforne, które uwielbiają ruch i niekoniecznie ten, który… trener zaplanował na dany dzień” – odpowiada Duraj.

***

Jeżeli jesteście zainteresowani szkoleniem w kategoriach skrzata i żaka, a także chcielibyście zobaczyć więcej slajdów oraz cennych środków treningowych, odsyłamy na stronę: e-learning.laczynaspilka.pl, gdzie dostępne są wszystkie materiały szkoleniowe. Następny webinar odbędzie się 19 kwietnia i będzie skierowany do trenerów bramkarzy.

BARTOSZ LODKO

Fot. Polski Związek Piłki Nożnej/YouTube, Ostrovia 1909/Facebook